Της Αθανασίας Κωνσταντίνου
«Οι Νέοι, συμμετέχοντας στο Δομημένο Διάλογο έχουν να κερδίσουν πολλά»: Συζήτηση με το Χαράλαμπο Σόλωνος

Ο Χαράλαμπος Σόλωνος, απόφοιτος Διπλωματικών Σπουδών εκπροσώπησε τη χώρα μας στην Ευρωπαική Σύνοδο Νεολαίας στο Δουβλίνο. Μας μιλά για τις εμπειρίες του.
«Θα παρότρυνα όλους τους νέους να ασχοληθούν με τα κοινά και τα προβλήματα των νέων. Δεν πρέπει να χάνεται η ελπίδα. Υπάρχουν τα εργαλεία, υπάρχουν οι τρόποι, υπάρχουν οι καλές πρακτικές από άλλες χώρες που αν δοκιμαστούν και αν αντλήσουμε και εμείς την κατάλληλη εμπειρία, θα μπορούμε να νομοθετήσουμε και να χαράξουμε το δικό μας μέλλον.»
Χαράλαμπε εκπροσώπησες την Κύπρο στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο Νεολαίας. Ποιές εμπειρίες αποκόμισες;
Ήταν εμπειρία ζωής το να είσαι μέρος ενός μεγάλου συνεδρίου πέραν των 300 ατόμων και να βλέπεις νέους να εκπροσωπούν τα 27 κράτη μέλη αλλά και χώρες υπό το καθεστώς παρατήρησης όπως η Κροατία και η Τουρκία, που δεν είναι ακόμα μέλη της ΕΕ.
Ήταν μεγάλη τιμή να εκπροσωπήσουμε την Κύπρο, προωθώντας το Δομημένο Διάλογο και τα συμπεράσματα μας προς το Συμβούλιο της ΕΕ, για να ψηφιστούν ενδεχομένως σε νόμο.
Ποιές ήταν οι προτεραιότητες της Συνόδου;
Το κύριο θέμα συζήτησης ήταν η κοινωνική ενσωμάτωση (social inclusion). Οι θεματικές που είχαμε να συζητήσουμε ήταν η εργασία, η εκπαίδευση, η μόρφωση, η συμμετοχή, τα ίσα δικαιώματα και οι ίσες ευκαιρίες των νέων, η συμμετοχή στην πολιτική ζωή, η πρόνοια, η υποστήριξη νέων και των υπηρεσιών για νέους (πχ. ΜΚΟ οργανισμοί, διαδικτυακές υπηρεσίες νεολαίας ), η ποιότητα και η εξασφάλιση ποιότητας στην νεανική εργασία.
Κάθε μια από τις 7 ομάδες συζήτησε ένα από τα πιο πάνω θέματα και κατέληξε σε 3 συμπεράσματα τα οποία στάλθηκαν στο Συμβούλιο της ΕΕ μετά που έτυχαν νομικοτεχνικής επεξεργασίας. Επίσης θα περάσουν και στις επόμενες προεδρίες της Λιθουανίας και της Ελλάδας για περεταίρω επεξεργασία.
Ποιά θέματα σας προβλημάτισαν περισσότερο;
Το θέμα της κοινωνικής ενσωμάτωσης, για παράδειγμα το πως ενσωματώνουμε διάφορες κοινωνικές ευπαθείς ομάδες ή άτομα με λιγότερες ευκαιρίες στην κοινωνία μας, όπως τα άτομα με αναπηρίες.
Επίσης η ανεργία συζητήθηκε πολύ, η οποία είναι ένας από τους κύριους λόγους που αφήνει νέους στο περιθώριο και δεν τους επιτρέπει να ενταχθούν στην κοινωνία και να προσφέρουν.
Όλα αυτά τα θέματα πρέπει να εξεταστούν συνολικά, για να έχουν όλοι οι νέοι ίσες ευκαιρίες.
Xαράλαμπε, τι υποστήριξες ως εκπρόσωπος της κυπριακής νεολαίας;
Ως εκπρόσωπος της κυπριακής νεολαίας, υποστήριξα θέσεις που είχαμε από πριν τονίσει με το Συμβούλιο Νεολαίας Κύπρου και θέλαμε να προωθήσουμε. Το ένα ήταν η αναγνώριση των ΜΚΟ και o πολλαπλασιασμός των χρηματοδοτήσεων τους γιατί με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουν να γίνουν πολλά προγράμματα για τους νέους.
Το δεύτερο που υποστήριξα ήταν η σημαντικότητα να βρεθούν κίνητρα προσέλκυσης των νέων στη διαδικασία του δομημένου διαλόγου.
Και το τελευταίο ήταν πως να γίνουν πιο αποτελεσματικές οι συνεργασίες μεταξύ των διαφόρων οργανισμών στην Ευρώπη, ούτως ώστε να γίνονται γνωστές οι καλές πρακτικές μεταξύ τους και να προωθούνται περισσότερο τα σχετικά προγράμματα για τους νέους.
Τι πάει να πει ο όρος Youth Worker;
Ο όρος youth worker έχει πολλές έννοιες και ήταν και αυτό θέμα συζήτησης μας στο συνέδριο. Κατ΄εμένα youth worker είναι όποιος δρα και κινείται με κέντρο τους νέους, ούτως ώστε να προωθήσει τα συμφέροντα τους, τις ανησυχίες τους και να προωθήσει λύσεις για τα προβλήματα τους. Με άλλα λόγια είναι η κοινωνική και νεανική εργασία που εστιάζει σε ότι έχει να κάνει με νέους.
Για τη νεανική απασχόληση και την καταπολέμηση της ανεργίας, ποιές συζητήσεις έγιναν;
Η νεανική ανεργία έχει μια αυξητική τάση σε όλη την Ευρώπη και αυτό είναι εμφανές κυρίως στις χώρες του νότου. Είχαμε πει ότι θα πρέπει να γίνονται περισσότερες καμπάνιες ενημέρωσης των νέων που να τους βοηθούν και να τους καθοδηγούν να προτιμούν επαγγέλματα τα οποία δεν έχουν κορεστεί.
Καταλήξαμε σε συμπεράσματα ότι κατά μέσο όρο στην Ευρώπη από τον καιρό που αρχίζει να εργάζεται κανείς μέχρι τον καιρό που αφυπηρετεί αλλάζει 15 δουλειές. Στην Κύπρο αλλάζει κατά μέσο όρο μόνο τρεις! Οι περισσότεροι νέοι αναζητάνε μόνιμες θέσεις εργασίας. Αυτό πλέον δεν μπορεί να καθίσταται εφικτό.
Όσες περισσότερες δεξιότητες αποκτήσει ένας νέος, τόσο πιο έτοιμος θα είναι μετέπειτα να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της αγοράς εργασίας.
Όσον αφορά την ανεργία, ζητήσαμε να στηριχθεί με κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και από άλλους πόρους χρηματοδοτήσεων. Και επίσης θα ήταν καλό να δίνονται κίνητρα στους νέους, να βρίσκουν εργασία στο εξωτερικό. Υπάρχουν δυνατότητες, αλλά λόγω ελλιπούς ενημέρωσης δεν ταξιδεύουν οι νέοι.
Πιστεύεις πως αυτά που ειπώθηκαν στη Σύνοδο Νεολαίας, θα λάβουν θετική ανταπόκριση και θα συζητηθούν μεταξύ των υπουργών που θα λάβουν τις τελικές αποφάσεις στο Συμβούλιο της ΕΕ;
Πιστεύω ότι μετά από ενδελεχείς συζητήσεις τριών ημερών, αυτά που στείλαμε θα συζητηθούν σίγουρα στο Συμβούλιο της ΕΕ. Άλλωστε αυτή είναι και η ουσία του θεσμού. Προσπαθήσαμε να κάνουμε τις προτάσεις όσον πιο σαφείς γινόταν. Προτείναμε επίσης και τρόπους για το πως θα εφαρμοστούν οι προτάσεις που εισηγηθήκαμε.
Χαράλαμπε πιστεύεις πως η φωνή των νέων σήμερα, μπορεί όντως ν’ ακουστεί στην ΕΕ;
Ναι, μπορεί ν’ ακουστεί. Και αυτό είναι το πρώτο βήμα, μέσω της μεθόδου του Δομημένου Διαλόγου (Structured Dialogue) και της Ευρωπαϊκής Συνόδου Νεολαίας. Με αυτό τον τρόπο είναι σαν να δίνεις ένα βήμα στους νέους να νομοθετήσουν μέσω των προτάσεων που συζητούνται και στέλνονται προς το Συμβούλιο της ΕΕ. Και αυτές οι εισηγήσεις πιθανόν να γίνουν μετέπειτα νόμοι, που θα ισχύσουν για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μπορεί ο καθένας από το σπίτι του να συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία, συμπληρώνοντας ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο το οποίο πάει στη σύνοδο νεολαίας. Στη Σύνοδο Νεολαίας συνοψίζονται τα πιο σημαντικά και περνάνε προς το συμβούλιο της ΕΕ. Άρα οι νέοι είναι αυτοί που αρχίζουν να νομοθετούν, να μιλάνε για τα προβλήματα τους, να λένε την άποψη τους για να βρουν λύση στις ανησυχίες τους.
Ποιά μηνύματα θα ήθελες να περάσεις στους Κύπριους Νέους, τώρα που επέστρεψες από την ευρωπαϊκή σύνοδο νεολαίας;
Θα παρότρυνα όλους τους νέους να ασχοληθούν με τα κοινά και τα προβλήματα των νέων και να μην λένε ότι αυτά δεν λύνονται ή ότι η ΕΕ με όλα αυτά που συμβαίνουν δεν είναι παρά μια ένωση στα χαρτά.
Δεν πρέπει να χάνεται η ελπίδα. Υπάρχουν τα εργαλεία, υπάρχουν οι τρόποι, υπάρχουν οι καλές πρακτικές από άλλες χώρες που αν δοκιμαστούν και αν αντλήσουμε και εμείς την κατάλληλη εμπειρία, θα μπορούμε να νομοθετήσουμε και να χαράξουμε το δικό μας μέλλον.
Συμβουλεύω τους νέους να λάβουν μέρος σε όσες περισσότερες διαβουλεύσεις μπορούν και να ασχοληθούν με το Δομημένο Διάλογο. Μόνο να κερδίσουν έχουν και όχι να χάσουν.
Ποιά είναι η πιο δυνατή στιγμή, που θυμάσαι από το τριήμερο της συνόδου;
Η πιο δυνατή στιγμή ήταν η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, όταν είπαν τελικά ποίες προτάσεις περνούν προς το Συμβούλιο της ΕΕ και ποιές μένουν έξω. Ήταν μεγάλη στιγμή γιατί ξέρεις πως έβαλες και εσύ το λιθαράκι σου. Αυτό το κείμενο αποτελεί νομοσχέδιο το οποίο θα περάσει από έγκριση στο Συμβούλιο της ΕΕ.
Νιώθεις όμορφα γιατί προσπάθησες και εσύ από το πόστο σου, σε συνεργασία με νέους από όλη την Ευρώπη που ο καθένας φέρνει τη δική του κουλτούρα και τις δικές του προτεραιότητες.
H Iρλανδία πως σου φάνηκε; Πόσο Ευρωπαίοι νιώθουν οι πολίτες της;
Οι Ιρλανδοί είναι έξω καρδιά λαός. Οι διοργανωτές μας βοήθησαν σε οτιδήποτε χρειαζόμασταν.
Νιώθουν αρκετά Ευρωπαίοι οι Ιρλανδοί. Υπάρχει βέβαια ένας σκεπτικισμός με όλα αυτά που γίνονται τελευταία στην Ευρώπη, όμως ξέρουν πως η θέση τους ανήκει στην Ευρώπη και υποστηρίζουν αυτό το όραμα. Η οργάνωση της ιρλανδικής προεδρίας ήταν εξίσου καλή όπως και αυτής της κυπριακής προεδρίας το προηγούμενο εξάμηνο.
Χαράλαμπε το περασμένο εξάμηνο συμμετείχες ως εθελοντής στην Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ. Ποιές διαφορές διέκρινες ανάμεσα σε Κυπριακή και Ιρλανδική προεδρία;
Αυτό που μου άρεσε στην Ιρλανδική προεδρία ήταν το ότι ανέμειξαν στη διοργάνωση και άτομα από θεωρητικά δυσμενείς ή ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Είδα αρκετούς εθελοντές στο αναπηρικό καροτσάκι που λάμβαναν μέρος στο συνέδριο. Η οργάνωση ήταν εξαίσια, όπως άλλωστε και στην Κυπριακή προεδρία.
Στην Κύπρο προσφέραμε περισσότερο υπηρεσίες τουριστικές όπως καλό φαγητό, εκδρομές.
Χαράλαμπε ανταλλάζοντας απόψεις με νέους της Κύπρου και νέους από την Ευρώπη, ποιές διαφορές εντοπίζεις στον τρόπο σκέψης τους;
Δεν υπάρχουν πολλές διαφορές. Οι νέοι έχουν τις ίδιες ανησυχίες και τα ίδια προβλήματα. Σκέφτονται το ίδιο. Απλά κάποιοι είναι περισσότερο ευρωσκεπτικιστές και άλλοι λιγότερο. Υπάρχει μια υπεροψία από τους λαούς του Βορρά για τους λαούς του Νότου. Και υπάρχει και ένα αίσθημα θυμού από τους λαούς του Νότου προς τους λαούς του Βορρά.
Συμμετείχες στην ευρωπαϊκή σύνοδο νεολαίας, απεσταλμένος από το Συμβούλιο Νεολαίας Κύπρου. Πως προέκυψε αυτή η συνεργασία;
Η συνεργασία προέκυψε όταν συμπλήρωσα το ερωτηματολόγιο του Συμβουλίου Νεολαίας Κύπρου σχετικά με την κοινωνική ένταξη των νέων. Μετά πήγαμε σε διαβούλευση στον Αγρό, με άλλους νέους, είπαμε ποια θέματα θα ήταν καλό να τονιστούν και με επέλεξαν να εκπροσωπήσω την Κυπριακή Νεολαία, μαζί με άλλους δυο Κύπριους , στην Ευρωπαϊκή Σύνοδο Νεολαίας στο Δουβλίνο.
Θα μπορούσαν και άλλοι νέοι να λάβουν μέρος σε τέτοιου είδους διαβουλεύσεις;
Ναι, όλοι οι νέοι μπορούν να συμμετέχουν στις διαδικασίες του Δομημένου Διαλόγου και να πουν την άποψη τους. Γίνεται συμψηφισμός των απόψεων που ακούγονται στις δημόσιες συζητήσεις και ότι αποτέλεσμα βγει θα είναι έργο ολονών.
Θα μπορούσες να μας δώσεις μια ακριβή έννοια του τι είναι δομημένος διάλογος;
Σύμφωνα με τον ορισμό που έχει δώσει το Συμβούλιο Νεολαίας Κύπρου, ο Δομημένος Διάλογος είναι ένα εργαλείο το οποίο εμπλέκει την νεολαία στη διαδικασία λήψης αποφάσεων μέσω δημόσιων διαβουλεύσεων. Mε το Δομημένο Διάλογο αναγνωρίζεται επίσημα το δικαίωμα των νέων για συμμετοχή στην διαδικασία λήψης αποφάσεων του Συμβουλίου της ΕΕ για θέματα που τους επηρεάζουν. Αυτό καθίσταται εφικτό μέσω ενός συνεχούς, δομημένου διαλόγου μεταξύ των νέων ή των οργανώσεων νεολαίας και του Συμβουλίου της ΕΕ. Κύριος στόχος είναι η ενίσχυση της επικοινωνίας μεταξύ νέων, οργανώσεων νεολαίας, κρατικών και ευρωπαϊκών φορέων. (http://www.structured-dialoguecyprus.blogspot.com/)
Τι έχουν να κερδίσουν οι νέοι μέσα από τις διαδικασίες του Δομημένου Διαλόγου;
Έχουν να κερδίσουν πάρα πολλά. Εκτός από εμπειρίες, θα χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις τους για να βοηθήσουν τους νέους της Ευρώπης να έχουν ένα καλύτερο μέλλον. Επιπλέον θα γνωριστούν με πολλούς νέους από όλη την Ευρώπη, θα δικτυωθούν και οι γνωριμίες πάντοτε βοηθούν. Επίσης θα νιώσουν μέρος κάποιου συνόλου το οποίο εργάζεται για το καλό των νέων, έχει ως κέντρο τους νέους και το μέλλον τους.
Πως μπορούμε να ενημερωθούμε για επόμενες δημόσιες διαβουλεύσεις νεολαίας;
Μέσω της ιστοσελίδας του Συμβουλίου Νεολαίας Κύπρου
http://www.cyc.org.cy/ ή στο info@cyc.org.cy
Χαράλαμπε είσαι εθελοντής. Οι εμπειρίες σου μέσα από τον εθελοντισμό τι σε δίδαξαν;
Πολλές φορές χρειάστηκε να χρησιμοποιήσω τις εμπειρίες που κέρδισα από τον εθελοντισμό εθελοντισμός σε κάνει καλύτερο άνθρωπο γιατί προσφέρεις χωρίς ανταμοιβή και αυτό δείχνει το κοινωνικό σου πρόσωπο. Δείχνει ότι αυτός ο άνθρωπος μπορεί να συνεργαστεί και να δουλέψει σε οποιοδήποτε περιβάλλον, εφόσον δεν περιμένει αντάλλαγμα. Μέσα από τον εθελοντισμό, μαθαίνεις πάρα πολλά πράγματα και αντιμετωπίζεσαι διαφορετικά από τους εργοδότες ή αυτούς που σε έχουν επιλέξει, διότι ξέρουν πως δεν πας για τα λεφτά αλλά για τις εμπειρίες και για την προσωπική σου δόμηση, για να αναπτύξεις τα χαρακτηριστικά σου και τον εαυτό σου. Αυτές οι εμπειρίες που αποκομίζεις είναι πολύ σημαντικές για την μετέπειτα πορεία σου στη ζωή. Γιατί δεν είναι μόνο τα πτυχία, αλλά είναι και αυτές οι δεξιότητες που αποκτάς που ολοκληρώνουν την προσωπικότητα σου σαν νέο, σαν άνθρωπο και αργότερα σαν οικογενειάρχη.
Χαράλαμπε κλείνοντας τη συζήτηση μας, πες μας τι θα ήθελες να δεις ν’ αλλάζει μελλοντικά στην Κύπρο και στην Ευρώπη, σε σχέση με τους νέους;
Θα ήθελα να αλλάξει ο τρόπος που σκέφτονται οι νέοι. Οι σημερινοί νέοι έχουν χάσει τα κίνητρα τους, δεν υπάρχουν υποδείγματα ανθρώπων για να μιμηθούν. Έχουν χαθεί οι αξίες και τα ιδανικά και πρέπει να κάνουμε ξανά μια στροφή προς αυτά. Φτάνει ο ευδαιμονισμός και η κατανάλωση, φτάνει να μπλέκουμε με διάφορα πράγματα που μόνο στόχο έχουν τον υλισμό και την καλοπέραση. Να μην ξεχνούμε τα ιδανικά. Θέλουμε την πρόοδο, θέλουμε τη διαδραστικότητα, θέλουμε την επικοινωνία και όχι την αποξένωση στους υπολογιστές και στα παιχνίδια. Θέλουμε την κοινωνικοποίηση όλων των ανθρώπων μεταξύ τους, όχι μόνο στην χώρα τους, αλλά και στο εξωτερικό. Θα ήθελα στην Ευρώπη ν’ αλλάξει αυτή η νοοτροπία του Νότου και του Βορρά που βλέπουμε να ισχύει. Πρέπει όλοι να συμβιβαστούμε, να έρθουμε πιο κοντά γιατί δεν έχουμε καθόλου διαφορές στην πραγματικότητα, είναι πολύ λεπτές οι διαφορές. Πρέπει να ενσωματωθούμε κοινωνικά, να έρθουμε όλοι πιο κοντά για να μπορέσουμε να φτάσουμε στην πρόοδο.
charalambos.solonos@gmail.com
Ευχαριστούμε για την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση. Καλή Συνέχεια!
© Απαγορεύεται η Αναδημοσιεύση.